Mεταφυσική και επιστήμη - κριτήρια αλήθειας - Βαβέλ

Τείνω να πιστεύω ότι η Βαβέλ δεν ήταν η σύγχυση (ο διαχωρισμός) των γλωσσών, αλλά η σύγχυση στην ερμηνεία των γλωσσών. Δηλαδή οι διαφορετικές γλώσσες υπήρχαν ανέκαθεν.
Οι διαφορετικές γλώσσες είναι μάλλον ευλογία Θεού και δημιουργήθηκαν για να ενώσουν και όχι για να διαχωρίσουν όπως πιστεύεται τους ανθρώπους (κάπου το διάβασα αυτό). Έχετε παρατηρήσει πόσο πιο ευγενείς μας φαίνονται οι άνθρωποι που μιλούν ξένη γλώσσα!
Η έκφραση του προσώπου δεν προδίδει την αχρειότητα του ανθρώπου τόσο όσο ο λόγος. Αυτό αποκαλύπτεται μόνο με την ομιλία.
Κλείστε τη φωνή στην τηλεόραση και θα καταλάβετε τι εννοώ.
Δείτε μια συνομιλία σε γλώσσα που δε γνωρίζετε.
Οι άνθρωποι πάντα μας φαίνονται πιο σεβάσμιοι όταν δεν καταλαβαίνουμε τη γλώσσα τους, ή όταν δεν τους γνωρίζουμε καθόλου.
Με τη γνωριμία και την κατανόηση του λόγου τους, έρχεται η απαξίωση.

Η διάφορα των γλωσσών λοιπόν είναι δώρο Θεού.

Άλλο πράγμα πρέπει να ήταν η Βαβέλ!
Η σύγχυση των εννοιών των λέξεων. Η σύγχυση της ερμηνείας. Η ερμηνεία δηλαδή κατά το δοκούν.

Η εγωιστική και άκρως ατομοκεντρική θεώρηση των εννοιών, με αποτέλεσμα τη Βαβέλ. Την αδυναμία συνεννόησης.
Δείτε πόσο κακοποιημένες είναι οι λέξεις αγάπη, δημοκρατία, δικαιοσύνη, φασισμός, αλληλεγγύη, ψυχή, ζωή.
Άλλο εννοεί ο ένας, άλλο ο άλλος.
Υποστηρίζω δηλαδή ότι ισχύει το σχήμα:
επιτυχία  ---> εγωισμός ----> αδυναμία συνεννόησης ----> ταπείνωση ----> συνεννόηση  ---> επιτυχία ---> εγωισμός ----> αδυναμία συνεννόησης … κοκ

Πάμε πάλι ξανά να δούμε το θέμα της ΒΑΒΈΛ που νομίζω ότι βρίσκει τέλεια εφαρμογή σε θέματα μεταφυσικής και φιλοσοφικών εννοιών.

Αν "αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις", τότε "αρχή βλακείας, η των ονομάτων αλλοίωσις" και "πλήρης ηλιθιότητα, η των ονομάτων τυχαία χρήση".

Δημοκρατία, πρόοδος, αναρχία, θρησκεία, τέχνη, πολιτισμός, μόρφωση, ευτυχία, φτώχεια, πλούτος, αγάπη, έρωτας, υγεία, ασθένεια, οικονομία, κοινωνία, πολιτεία, κράτος, έθνος, ισότητα, δικαιοσύνη, ελευθερία, κοκ.

Όλες αυτές τις λέξεις, όπως και εκατοντάδες άλλες, τις χρησιμοποιούμε, εννοώντας ο καθένας μας ότι νομίζει. Και όχι μόνον αυτό! Επιχειρηματολογούμε κιόλας. Αν τύχει δε και αλλάξουμε και εποχή αναφοράς (δηλαδή μιλάμε για την κοινωνία και τον πολίτη στην αρχαιότητα με όρους κοινωνίας και πολίτη του 20ου αιώνα), ε τότε η σύγχυση είναι πλήρης.

Παρόμοια, διαστρέβλωση έχουμε και στις λέξεις, αγάπη, έρωτας, δικαιοσύνη, ελευθερία κοκ.

Ένα ακόμα παράδειγμα θα διευκολύνει στην κατανόηση του προβλήματος.

Ψυχή, σκοπός, αιτία, σχέδιο, νόημα, αλήθεια, ψέμα, πίστη, συναίσθημα, καλό, κακό, εμπειρία, βούληση, ελευθερία.

Όλες οι παραπάνω λέξεις, χρησιμοποιούνται απ’ όλους τους ανθρώπους, παντού. Είτε με την μεταφυσική τους νοηματοδότηση, είτε με μια άλλη, a la carte!

Αυτό το δεύτερο (το a la carte) είναι συνήθης πρακτική των απαίδευτων. Πολύ φυσιολογικό αυτό όταν συμβαίνει από τη μάζα.

Όμως, αυτό που δεν είναι φυσιολογικό, είναι όταν αυτό συμβαίνει από υποτιθέμενους ‘’σοβαρούς’’ συζητητές. Αυτοί  είναι τόσο αχρείοι που προκειμένου υποστηρίξουν για παράδειγμα, τη “δαρβινική” ερμηνεία του κόσμου και να απαξιώσουν τη μεταφυσική, χρησιμοποιούν λέξεις που νοηματοδοτούνται από αυτή την ίδια τη μεταφυσική.

Είναι σαν να προσπαθούμε να αποδείξουμε την ‘’ανυπαρξία των αριθμών και μαθηματικών με αριθμούς και εξισώσεις’’

Εδώ έχουμε μια παραδοξότητα. Απ’ τη μια λέμε ότι πρόκειται για άνευ μεταφυσικού νοήματος λέξεις και απ’ την άλλη, τις κατανοούμε κιόλας (γκλουπ!)

Για να γίνει κατανοητό αυτό θα φέρω κι άλλο παράδειγμα. Ο Ρίτσαρντ Ντόκινς, ισχυρίζεται ότι η ερωτήσεις “γιατί”, ή “τι νόημα;” είναι μεν κατανοητές και χρησιμοποιούνται ευρέως, πλην όμως είναι λάθος ως ερωτήσεις (false questions). Δηλαδή, ναι μεν υπάρχουν, αλλά είναι ανοηματικές (ανόητες). Και κατανοούνται  … και είναι ακατανόητες.

Μη ρωτήσετε “γιατί” το λέει αυτό, διότι η απάντηση θα είναι ότι δεν υπάρχει τέτοια ερώτηση. ΔΑΦΝΙ δηλαδή!

Το ίδιο συμβαίνει και με πλήθος άλλων λέξεων μεταφυσικής αναφοράς.

Οι λέξεις στη χρήση και δομή του λόγου, είναι εργαλείο, παρόμοιο με τις εξισώσεις στα μαθηματικά. Όπως στα μαθηματικά δεν χρησιμοποιούμε αυθαίρετα τις έννοιες και τα σύμβολα τα οποία είναι σαφώς καθορισμένα και κοινώς αποδεκτά, έτσι και η δομή του λόγου δεν αρμόζει να αποτελείται από αυθαίρετα ορισμένες λέξεις διότι τότε έχουμε βατολογία.

Παραδείγματα: Yλικό άυλο πράγμα, δεν υπάρχει!  Όπως δεν υπάρχει υπόσταση δίχως υποκείμενο και το αντίθετο (Robert T. Carroll suggests that the concept of a non-substantial substance is an oxymoron). Άρα δεν υπάρχει ψυχή  άψυχη, ούτε νόημα άνευ νοήματος, ούτε τυχαίος σκοπός , ούτε σκόπιμη τυχαιότητα και το σημαντικότερο ούτε άβουλη βούληση (βλ. απόρριψη της ελεύθερης βούλησης μέσω ντετερμινισμού).

Σαν κερασάκι έρχεται και η βέβαιη αβεβαιότητα του μηδενο-σκεπτικιστή. Βρίθει από οξύμωρα σχήματα η αυθαιρεσία μας λοιπόν.

Όμως γενικά παρατηρείται το εξής παράδοξο. Ενώ σπάνια κανείς εκτός από τους ‘’ειδικούς’’ δεν εκφράζει απόψεις για θέματα που δεν γνωρίζει, πχ για ιατρικά, για τεχνικά θέματα,  ούτε ‘’κλέβει’’ τους όρους (λέξεις) που αυτοί χρησιμοποιούν για να υποστηρίξει ή να απορρίψει κάποια δεδομένα τους, στο χώρο της μεταφυσικής, φαίνεται όλοι να έχουν άποψη και μάλιστα ίσης αξίας με οποιονδήποτε ‘’ειδικό’’.

Αυτό μπορεί να συμβαίνει ίσως διότι πράγματι και αυτοί είναι ειδικοί διότι χωρίς να το αντιλαμβάνονται  διατηρούν την μνήμη της μεταφυσικής τους ιδιότητας. ‘’Κολυμπoύν’’ δηλαδή ως πρόσωπα στη ‘’μεταφυσική’’ θάλασσα που έχουν αποδεχτεί ως απόλυτα φυσική (βλ. Υπάρχει ζωή μετά τη γέννηση;).

Φυσικά όλα τα παραπάνω συνιστούν στο γενικότερο φαινόμενο της βαβέλ που δεν σχετίζεται μόνο με τις διαφορετικές γλώσσες και διαλέκτους αλλά και με αυτή τη αυθαίρετη νοηματοδότηση του λόγου, του πιο σημαντικού στοιχείου της ανθρώπινης υπόστασης.

Γι αυτό, την επόμενη φορά που θα διαφωνήσουμε, καλό είναι να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι ίσως δεν διαφωνούμε, απλώς απαγγέλλουμε ο καθένας μας παράλληλους μονολόγους σε διαφορετικά θέματα.

ΝΑΛ