Η Απομυθοποίηση της Λογικής
Η πίστη στη δύναμη της λογικής, της επιστήμης και των "αντικειμενικών δεδομένων" μοιάζει ολοένα και πιο αφελής, όσο απλώς παρατηρεί κανείς τον κόσμο γύρω του.
Πώς εξηγείται ότι άνθρωποι με κοινή πρόσβαση στα ίδια δεδομένα –απόφοιτοι ίδιων σχολών, μέλη των ίδιων κοινωνιών– διαφωνούν ριζικά; Ούτε το μορφωτικό επίπεδο, ούτε η κοινωνική τάξη εξηγούν τη σύγχυση. Οι πεποιθήσεις προκύπτουν λιγότερο από αποδείξεις και περισσότερο από το τι θέλουμε να πιστέψουμε.
Ας δούμε τη μικρογραφία της Ελλάδας:
Άλλοι πιστεύουν σε εξωγήινους και "ματριξικές" θεωρίες, άλλοι σε έναν μεταλλαγμένο ορθοδοξο-ισλαμοπροτεσταντισμό, άλλοι σε επιστήμες επιλεκτικά διαλεγμένες. Άλλοι πάλι σε πολιτεύματα και "κοινωνικά συμβόλαια" – αλλά και αυτοί χωρισμένοι σε στρατόπεδα.
Και όλοι έχουν τα "δεδομένα" τους.
Οικονομολόγοι της ίδιας σχολής με αντίθετες απόψεις.
Θεολόγοι με θεολογίες που συγκρούονται.
Δάσκαλοι με αντιδιαμετρικές παιδαγωγικές θεωρίες.
Αν τα δεδομένα είναι κοινά, γιατί η διάσπαση; Κι αν δεν είναι, τότε δεν έχουμε διαφωνία, έχουμε απλώς άλλα θέματα.
Ακόμα και η συμβιβαστική ιδέα ότι "όλοι κατέχουν μια πλευρά της αλήθειας", διαλύεται όταν βλέπουμε ανθρώπους να πιστεύουν πως ο Σώρρας πούλησε τεχνολογία στον Ομπάμα ή πως μας κυβερνούν ερπετοειδή. Ποια "πλευρά" της αλήθειας είναι αυτή;
Ο άνθρωπος πιστεύει ό,τι τον βολεύει, ό,τι αντέχει, ό,τι επιθυμεί. Η λογική έρχεται κατόπιν, ως υπηρέτης, για να τεκμηριώσει αυτό το "θέλω".
Κι έτσι φτάνουμε στο πραγματικό ερώτημα:
Από πού προέρχεται αυτό το "θέλω";
Γιατί θέλουμε διαφορετικά πράγματα;
Ίσως, τελικά, οι διαμάχες μας δεν είναι αναζητήσεις της αλήθειας, αλλά συγκρούσεις επιθυμιών μεταμφιεσμένων σε λογική.
ΝΑΛ