Η Αλήθεια και στην εποχή του κορονοϊού

Σήμερα η μέρα (Μ. Πέμπτη) είναι κατάλληλη για να ξανασχοληθούμε με το ‘’περί της Αλήθειας ερώτημα’’, μιας και ο Πιλάτος γι ακόμη μια φορά θα το θέσει κυνικά στο Χριστό.

Για μια ακόμη φορά, θα γυρίσει την πλάτη στην Αλήθεια, η οποία στέκεται εκεί εμπρός του.

……...

Ένας ειλικρινής αναζητητής της Αλήθειας δεν μπορεί να μην σταθεί σε δύο ουσιώδεις αναφορές σε αυτήν.

Η πρώτη είναι η βιβλική. 

Σύμφωνα με αυτήν, Αλήθεια είναι ένα πρόσωπο, "Εγώ ειμί η Αλήθεια". 

Η δεύτερη (που ερμηνεύει την πρώτη), είναι αυτή του Χρήστου Γιανναρά, που εμφατικά τονίζει πως, το ‘’περί της Αληθείας ερώτημα’’ δεν μπορεί να είναι η απάντηση σε ένα "τί", αλλά η απάντηση σε ένα "πώς". 

Παρότι ο Γιανναράς εξηγεί αυτή την ερμηνεία, πολλοί δυσκολευόμαστε να την κάνουμε κτήμα μας, μιας και δεν έχουμε ακούσει ποτέ, κάποιον να ρωτά, ‘‘ποιός είναι η αλήθεια;’’, ή ‘’πώς είναι η αλήθεια;’’

Για να συνεχίσουμε παρακάτω, στην όσο το δυνατό κατανόηση, του ‘’περί Αλήθειας’’ ερωτήματος, θα πρέπει αρχικά να συμφωνήσουμε ότι  "ο άνθρωπος πιστεύει ως αληθινό, αυτό που θέλει να πιστέψει". 

Παρατήρηση: Παρακαλώ τους αγαπητούς αναγνώστες που δυσκολεύονται να συμφωνήσουν σε αυτό, πριν συνεχίσουν παρακάτω, να διαβάσουν ένα παλιότερο κείμενό μου στο οποίο νομίζω ότι στοιχειοθετώ επαρκώς την παραπάνω θέση.

Οι λοιποί ας συνεχίσουν.

…..

Αν ισχύει όμως ότι "ο άνθρωπος πιστεύει ως αληθινό, αυτό που θέλει να πιστέψει", η αλήθεια, αυτομάτως καθίσταται θέμα προσωπικής επιλογής. 

Αν σταματήσουμε εδώ, το ‘’περί Αλήθειας ερώτημα’’, χάνει το ενδιαφέρον του, υποβαθμιζόμενο στη μηδενιστική θέση του Πιλάτου. 

Είναι φανερό ότι, εδώ τελειώνει η ‘’αναζήτηση’’ των περισσοτέρων.

Βέβαια, κάποιοι θα υποστηρίξουν ότι ο μηδενισμός του Πιλάτου, είναι κι αυτός μια αλήθεια. Μια πραγματικότητα.

Όντως, είναι πραγματικότητα και αλήθεια, ως στάση ζωής. Δεν είναι πραγματικότητα και αλήθεια ως αντικειμενική θέση, αλλά είναι μια πραγματική στάση ζωής.

Είναι ένας πραγματικός τρόπος. Ο τρόπος της μηδενιστικής προσέγγισης του κόσμου. Ο τρόπος της μηδενιστικής προσέγγισης του νοήματος των υπαρκτών.

Είναι μια αλήθεια που κυοφορείται από τον τρόπο με τον οποίο υπάρχει ο Πιλάτος.

Είναι μια αλήθεια που κυοφορείται από τον τρόπο με τον οποίο ο Πιλάτος ελευθέρως και αυτοβούλως αυτο σκηνοθετείται (μόνο οι άνθρωποι επ’ όλα τα ζώα έχουν αυτή τη δυνατότητα της αυτο σκηνοθεσίας).

Ο Πιλάτος δεν θέλει να υπάρχει Αλήθεια. Δε θέλει να αναφέρεται σε κάτι (ή κάποιον) έξω απ' αυτόν. Άλλωστε είναι ο άρχοντας, είναι η εξουσία. Κάθε άλλη αναφορά θα τον καθιστούσε ευάλωτο και απολογούμενο. Θα του έθετε κριτήρια ύπαρξης. Τι τα θέλει! Τον περιορίζουν. Τα φοβάται. Δεν είναι διατεθειμένος να χάσει την εξουσία. Ο μόνος πάνω από αυτόν είναι ο Καίσαρας. Μα αυτός είναι πολύ μακριά. Δεν τον σέβεται. Τον φοβάται. Αν μπορούσε θα ήθελε να ήταν αυτός ο Καίσαρας. 

Απ' την άλλη, δίπλα του είναι κάποιος που φαίνεται να είναι εντελώς αδύναμος να του ταράξει την πρωτοκαθεδρία, παρά μόνο εάν ο ίδιος αυτοβούλως υπονομεύσει τη θέση του, στοχαζόμενος το ‘’περί της αλήθειας ερώτημα’’. Μόνο εάν ο ίδιος ελεύθερα αποφασίσει να αλλάξει τρόπο και στάση ζωής. Και μόνο ένας απλός στοχασμός, θα υπονόμευε την στάση του ως προς την Αλήθεια, οπότε θα άλλαζε την αυτο σκηνοθεσία του. Θα ήταν πλέον ένας άλλος.

Κι ας παρακαλεί η γυναίκα του Πιλάτου του …  "Άστον, είναι αθώος!"

"Τι αθώος και κουραφέξαλα", "δώστον εκεί να ξεμπερδεύουμε".

Δεν υπάρχει αλήθεια, και επομένως δεν υπάρχουν κριτήρια, ούτε αθωότητας ούτε ενοχής. Δεν υπάρχει τίποτα.

Υπάρχει μόνο η εύθραυστη κατάσταση ύπαρξης του Πιλάτου και η προσπάθεια διατήρησής της.

Ο Πιλάτος έχει επιλέξει έναν τρόπο ύπαρξης. Αυτόν της άκρας ιδιοτέλειας. 

Η γυναίκα του, όχι.

Έχουν επιλέξει να υπάρχουν με διαφορετικούς τρόπους. 

Η αλήθεια της αθωότητας του Χριστού, είναι μια Αληθινή αλήθεια. Μια πραγματικότητα.

Δεν είναι θέμα αντίληψης των δύο πρωταγωνιστών της ιστορίας (Πιλάτος και σύζυγος). 

Γνωρίζουμε όλοι  την απλοϊκή μεν, αλλά θεμελιώδη υπαρξιστική θέση "είμαστε οι επιλογές μας" (Σαρτρ). 

Απλοϊκή μεν, αλλά δεικνύει την αδυναμία της αντικειμενικής προσέγγισης της Αλήθειας. Πάντα θα βρίσκουμε την αλήθεια που είμαστε. Την αλήθεια που θέλουμε. 

Γι αυτό και το "είμαστε οι επιλογές μας", σε καμία περίπτωση δεν δίνει αληθινότητα σε αυτές. Τους δινει ομοίωση. Είμαστε όμοιοι με τις επιλογές μας και οι επιλογές μας είναι όμοιες με εμάς. Άλλο όμοιο άλλο αληθινό.

Οι "αλήθειες" μας, θα σχετίζονται πάντα με τον "τρόπο" που εμείς υπάρχουμε. Θα σχετίζονται πάντα με το πρόσωπό μας. Αν επιλέγουμε να υπάρχουμε ως Πιλάτος, η αλήθεια δεν υπάρχει. ’’Αλήθεια’’ είμαστε εμείς.

Αν επιλέγουμε να υπάρχουμε ως Φαρισαίοι, η αλήθεια είναι φαρισαϊσμός. Εάν επιλέγουμε να υπάρχουμε ως η γυναίκα του Πιλάτου, ή ο εκ δεξιών ληστής, αλήθεια είναι ανιδιοτελής τρόπος ύπαρξης.

Η Αλήθεια και στην εποχή του κορονοϊού, συνεχίζει να είναι θέμα τρόπου, αφού  «Εν τω θέλειν και τω μη θέλειν κείται το παν» (Αγ. Ιω. ο Χρυσόστομος)

ΝΑΛ

Σχετικό κείμενό μου για το ίδιο θέμα: ''Tί έστιν Αλήθεια;''